Сүүлийн үед Хятадын хамгийн "анхаарлынтөв" болоод буй амьтад бол яах аргагүй Юньнань мужийн хойд зүгт идээшихАзийн зэрлэг заануудын төрөл зүйл юм. Тэдний үйлдэл бүр нутгийн оршин суугчид,холбогдох шинжлэх ухааны судлаачид, байгаль хамгаалалтын ажилтнуудтай нягт холбоотойбөгөөд олон энгийн ард иргэдийн сэтгэлийг булаадаг. Тэдний "аль зүг рүүнүүх", "хаана идээших", "хэрхэн хамгаалах" зэрэг бусадасуудлууд сүүлийн хэдэн өдөр эрчимтэй хэлэлцүүлэгдэж байна.

Үнэн хэрэгтээ зэрлэг заанууд Юньнаньмужаас нүүх нь элбэг. Хятадад Азийн зэрлэг Заан 300 гаруй бий. ЕрөнхийдөөСишуанбаннаДай үндэстний өөртөө засах аймаг, Пуэр хот, Линцан хотуудаар идээшинсуудаг. Түүний дунд Сишуанбанна бол хамгийн олон тоогоор идээшдэг газар юм. Бараг2/3 нь энд тархан байрладаг ба эрт дээр үеэс энд нүүн идээшсээр ирсэн.Жишээлбэл, Пуэр хотын заанууд анх хөрш зэргэлдээх Сишуанбаннадайүндэстний өөртөө засах аймагс тархан ирж суурьшиж байжээ.

Азийн заануудын хувьд хамгаалалтынбүсээс гарах нь хэвийн үзэгдэл гэдгийг дурдах нь зүйтэй. Дархан цаазтай газрыгзохиомлоор заагласан болохоор энэ нь Азийн заануудын хувьд "чангахаалт" биш бөгөөд хүний оролцоо хязгаарлагдмал байгаа нөхцөлд заанууд хоолхүнсэндээ гаран   дархан цаазтай газраасхолдох нь байгалийн үзэгдэл гэдэг нь мэдээжийн хэрэг. Нийгмийн сүлжээнүүдэдзэрлэг заанууд идээшиж буй нутгаа орхих нь санаандгүй нөхцөл огт биш ба жилирэх тусам ийм нөхцөл байдал тохиолдсоор байгаа юм. Энэ нь жирийн хүмүүс зэрлэгамьтдын амьд үлдэхэд улам бүр анхаарч байгааг харуулж байна.

Заануудын нүүлнь ихэвчлэн "хүн ба заанхоорондын зөрчилдөөн"-өөс үүдэлтэй. Хүний амьдрах орон зай өргөжиж байгаагийнхэрээр IQ өндөр хөгжсөн заанууд өөрсдөдөө ч бас "хоол хүнс нөөцлөх" боломжбүрдүүлж байгаа хэлбэр юм. Ард иргэдийн ургац хураах цагаар заанууд ихэвчлэниддэгЗэрлэг гадил ба зэрлэг өвс зэрэг түүхий ислэг хоолоотүр азнаад, оронд нь шим тэжээлээр баялаг будаа, эрдэнэ шиш болон хүмүүсийниддэг хүнсний төрөл зүйлийг идэж эхэлдэг. Энэ нь хүн, зааны хооронд холбоогэхлүүлж, улмаар хүн зааны хоорондын зөрчилдөөнийг үүсгэдэг байна.

"Хүний дүрсийн зохицол"-ыг жинхэнэ утгаар нь хэрэгжүүлэхийн тулд бид хамтран ажиллаж, цаг үетэйгээхамт урагшлах ёстой. Сүүлийн жилүүдэд Юньнаний холбогдох хэлтсүүд "хүн ба заанызөрчилдөөн"   сэдвийг байнга хэлэлцэхболсон билээ. Нэг талаар зааны "хоолны хүрээлэн" байгуулж, заануудыгэнэ газарт татан байршуулах, оршин суугчдаас хол байлгах үүднээс заануудадзориулан "хоолны газрыг" барьж, идэх дуртай хүнс ургамлаар нь хангахгазар гаргасан бол нөгөөтээгүүр, зааны эсрэг цахилгаан импульсийн торыг татахад"хатуу аргаар хаших" зэрэг аргуудыг ашиглаж байгаа бөгөөд ингэснээрзааны "хүнс тэжээлийн эрэл"-ийг "аюулгүйн   дохио" мэдрэн илрүүлэх ба ингэснээрухамсартайгаар хол зайнаас хаших үйл ажиллагаа зохион байгуулж байна.

Нэмж дурдахад, технологи нь"хүн зааны зөрчилдөөн"-ийг арилгахад маш их хувь нэмэр оруулсан ба заануудидэвхтэй суурьшдаг бүх нутгуудад Азийн заануудыг сэрэмжлүүлэх механизмынтехнологиор   заануудын байнга очдог газруудадхэт улаан туяаны камер байрлуулан хэт ягаан туяаны камерыг шууд дамжуулж ойрорчмын оршин суугчдад хариу арга хэмжээ авахыг мэдэгддэг байна.ТосгоныРадиоНэвтрүүлэг, аппликейшнүүд, WeChatболон бусад аргуудаарХүмүүсд урьдчилан мэдээ өгдөг.Энэ нь эдийн засгийн үүднээс авч үзвэл ороннутгийн засаг захиргаа зэрлэг ан амьтдын ослын даатгалыг идэвхтэй худалдан авч,зааныг үзүүлсэн хохирол бүртгэгдвэл төлбөрийг өөрсдөө хийх санаачилга гаргасанбайна. Энгийн хүмүүсийн хувьд хүн ба байгаль хоёрын уялдаатай зэрэгцэн оршижбайгааг илүү сайн ойлгож буй нь зэрлэг амьтадтай холбоотой мэдлэгийг түгээжбайгаа юм.

Одоогоор ойн модны үндэсний хороо,Юньнань мужийн засгийн газартай хамтран Шишуанбанна халуун орны ширэнгэн ойн Азийнзаан үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн байгуулах тухай бэлтгэл ажлын талааршинжээчдийн хамтаар семинар зохион байгуулжээ. Ийм төрлийн үндэсний цэцэрлэгтхүрээлэнгүүд дараалан байгуулагдсанаар Азийн заануудын тулгарч буй асуудалболон хэсэгчилсэн амьдрах орчныг улам бүр холбож, "хүн зааны эвнайрамдал" -ыг илүү сайн сурталчлах болно гэж үзжээ.

Тодорхой арга хэмжээнүүдээс авчүзвэл цэцэрлэгт хүрээлэн буй орчны дунд зааны идэх дуртай ургамлыг тарьж,"экологийн коридор" бий болгож, зааны шилжилт хөдөлгөөнийг чиглүүлэхээсгадна хүмүүс амьтдыг хамгаалах, эрдэм шинжилгээний ажил, боловсон хүчнийгбэлтгэх, эдийн засгийн хөгжлийг илүү сайн уялдуулах зорилгоор өндөр технологиормэргэшсэн мэргэжлийн "заан сургагч" -дын баг бүрдүүлэх ажлыгнэвтрүүлсээр байх болно гэжээ. Мөн зөгий үржлийн аж ахуй зэрэг заануудынамьдрах таатай нөхцөл байдлын эвдэх хүчин зүйлүүдийг хянах ажлыг нэвтрүүлэхболомжтой бөгөөд энэ нь оршин суугчдын орлогыг нэмэгдүүлээд зогсохгүй байгалийнхязгаарлалтын хуулийг ашиглан зааны сүргийг дүрмийн дагуу зохицуулдаг. Үүнийзэрэгцээ үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгүүдийг бий болгох нь экологийн цагаачдыншилжилт хөдөлгөөнд анхаарах, шинжлэх ухааны ерөнхий төлөвлөлт, урт хугацаанытаамаглал дэвшүүлэх, ерөнхий төлөвлөлтийг "экологийн шилжилт хөдөлгөөн,дахин нүүдэллэх" -ээс урьдчилан сэргийлэхэд тустайн дээр хүн ба заануудынхоорондын зөрчлийг илүү сайн тэнцвэржүүлж, хүмүүс болон зэрлэг ан амьтдыг уртудаан хугацаанд тогтвортой, эв найртай зэрэгцэн орших боломжийг олгож байна.